19 maart 2024

Werken krachten met vertraging in vaste voorwerpen

Hallo,

ik vroeg mij af of krachten sowieso een direct effect hebben. Stel bijvoorbeeld dat als ik hier op aarde iemand por met een stok, dan voelt die persoon dat zodra ik por. Wat nu als ik met een evenredige kracht iemand zou porren die bijvoorbeeld op mars zit (met een theoretische stok van hier tot mars) zou die persoon dat dan direct voelen of zou er een vertraging zijn waarmee die persoon de por voelt?
Ik denk dan aan het voorbeeld van een golfverplaatsing in water door een kracht, dat voel je ook direct als je dicht bij de krachtbron bent en pas veel later als je ver van de krachtbron bent, of gaat dit niet op voor vaste stoffen?
——————————————————————————————-

Hoi Vidsmet,

Krachten door vaste voorwerpen werken onmiddellijk. Als je een stok van een kilometer hebt, die NIET samendrukbaar is, is er geen vertraging.
Nu is Mars ca. 56 miljoen kilometer weg (in 2003) Nu is dat ergens tussen 56 en 400 miljoen kilometer.
De vraag is dus, wat dan ?

Lees verder . . .
Nu is de lichtsnelheid ~300.000 km/sec. Het licht naar mars doet er dus 56.000.000 / 300.000 = 186 seconden over om van de aarde naar mars te komen.
Einsteins algemene relativiteitstheorie leert ons dat zwaartekrachtvelden zich voortplanten met de lichtsnelheid. De snelheid van het zwaartekrachtveld is voor het eerst (indirect) gemeten door Ed Fomalont en Sergei Kopeikin, maar de meningen hierover zijn verdeeld of deze meting wel valide (voldoende bewezen goed) zijn.
Volgens deze meting zijn de licht en zwaartekracht snelheden trouwens ook gelijk.

Zonder op Einsteins theorie van de kromming van ruimtetijd etc. in de buurt van zwarte gaten en objecten met grote massa’s in te gaan zou de impuls van jouw stok er dus 186 seconden over doen voor jouw collega op Mars het voelt. Of de kracht van de zwaartekracht of van jouw (hand)kracht komt maakt daarbij niet uit.

***arjen***