9 oktober 2024

geschiedenis electriciteit

ik moet mijn GIP maken over electriciteit, maar ik vind niets over de geschiedenis van de electriciteit. zouden jullie dat voor mij kunnen opzoeken?



Hierboven zie je dat dhr. Tesla rustig een boekje zit te lezen, terwijl een lading van enkele tienduizenden volts vrijkomt bij zijn spoel. (Lees meer……………………………)


Lees ook eens : wie is de uitvinder van electriciteit


De meeste namen zoals Edison, Faraday, Tesla, Volta zijn ons wel bekend. Maar zoals in menig geschiedenisboek staat vermeld dat bijvoorbeeld Edison de gloeilamp heeft uitgevonden, is deze eer niet alleen voor hem zelf. Heel veel wetenschappers hebben een bijdrage geleverd aan bijvoorbeeld de gloeilamp. Edison heeft wel de eerste bruikbare gloeilamp gemaakt. En zo is het eigenlijk met alle uitvindingen en ontdekkingen gegaan.


Ik heb geprobeerd om in het onderstaande rijtje een zo neutraal mogelijk beeld te schetsen van de geschiedenis van elektriciteit. In mijn research ben ik veel tegenstrijdigheden tegengekomen, sommige gedeelten van de tekst zullen misschien niet overeenstemmen met wat er beweerd wordt.


Maar genoeg geluld, hier volgt de :


Mijlpalen in de geschiedenis van elektriciteit en magnetisme.


 


Ca. 600 v. Chr.


Het fenomeen van magnetisme en statische elektriciteit was bekend bij de oude Grieken.


Ca. 580 v. Chr.


De Griekse filosoof Thales werd bekend met zijn ideeen over het universum. Hij voorspelde o.a. een zonsverduistering en deed pogingen om het heelal te beschrijven. Volgens hem was alles opgebouwd uit water. Je zou Thales kunnen zien als 1 van de eerste ?moderne? denkers. Ook hield hij zich bezig met statische elektriciteit.


Ca. 230 v. Chr.


In Baghdad (Irak), werden klei kruiken gebruikt als een soort batterijen. In deze kruiken zaten koperen platen verbonden door geleidende draden. Hiertussen zat een soort bitumen-achtige stof. Deze ?batterijen? werden gebruikt als spanningsbron voor het elektrisch galvaniseren van objecten. Zo kon men toen al, zij het in een zeer simpele vorm, dingen voorzien van een dun laagje goud of zilver.


1187


De Engelse schrijver Alexander Neckham maakt melding van een beschrijving van een kompas. 20 jaar later verschijnt een boekwerk van hem : ?De natura rerum?. Hierin staat een beschrijving van een magnetisch kompas.


1269


De Fransman Petrus Peregrinus de Maricourt vermeldt zijn experimenten met magnetische stenen in zijn boek : Epistola de Magnete. Peregrinus vermeldt ook het feit dat er 2 specifieke uiteinden aan een magneet zitten. Namelijk de beide polen.


1600


In zijn werk: De Magnete, Magneticisque Corporibus, et de Magno Magnete Tellure (Over de magneet en magnetische lichamen, en over de grote magneet de Aarde), beschrijft de Engelse natuurkundige William Gilbert een verband tussen statische elektriciteit en magnetische effecten. Dit is het begin van de studie naar de samenhang tussen magnetisme en elektriciteit. Na zijn dood in 1651 wordt zijn boek (A new philosophy of our sublunar world) uitgegeven. Hierin vermeldt hij dat de planeten door magnetisme in een baan rond de Zon worden gehouden. Dit idee is later achterhaald.


1663


De Duitse natuurkundige Otto von Guericke vindt een elektrostatische oplaad apparaat uit.


1729


De Engelese wetenschapper Stephen Gray ontdekt tijdens zijn onderzoek naar statische elektriciteit, dat sommige materialen geleidende eigenschappen hebben.


1733


In zijn boek Six m?moires sur l’?lectricit?, maakt de Franse wetenschapper Charles DuFay onderscheid tussen positieve en negatieve elektrische lading. Dit deed hij aan de hand van zijn ontdekking van afstotende en aantrekkende eigenschappen van elektriciteit.


1746


Benjamin Franklin begint onderzoek naar elektriciteit aan de hand van een zogenaamde elektrische buis, die hij gekregen had van een collega.  


1751


Benjamin Franklin laat zien tijdens een presentatie in Philadelphia dat d.m.v. elektriciteit, ijzeren naalden kunnen worden gemagnetiseerd.  


1752


Benjamin Franklin stelt voor om gebouwen te beschermen tegen elektrische lading in de lucht, d.m.v. ijzeren pennen die de elektriciteit moeten aantrekken en weer afleiden naar de grond. (De eerste bliksembeveiliging dus). In juni van dit jaar bewijst hij  met zijn beroemde vlieger-experiment, dat statische elektriciteit die opgewekt wordt door de machines van toen, hetzelfde is als de statische elektriciteit in de lucht (de bliksem dus) .


 


1759


Elektriciteit wordt wiskundig beschreven door de Duitse natuurkundige Franz Aepinus, hierdoor kan men elektriciteit “zien” d.m.v. berekeningen.


1767


In zijn boek : History and Present State of Electricity laat de engelse wetenschapper Priestley zien dat elektrische krachten zich in dezelfde verhouding als zwaartekracht openbaren. Namelijk de omgekeerd- evenredige formules.


1775


De Italiaan Alessandro Volta maakt een apparaat dat stroom op kan slaan. Dit is de voorloper van de condensator.


1785


De Fransman Charles Augustin Coulomb maakt zijn bevindingen bekend aan de hand van zijn onderzoek naar aantrekkende en afstotende eigenschappen van elektrisch geladen lichamen. Deze bevindingen werden later bekend als de wet van Coulomb.


1791


De beroemde kikkerproeven van de Italiaanse anatoom Luigi Galvani lieten zien dat er een verband was tussen elektriciteit en zenuw impuls.


1802


 De Engelse scheikundige Humphry Davy ontdekt dat elektrische stroom metalen strippen kan verhitten totdat ze licht afgeven. Dit principe zal later gebruikt worden in de gloeilamp.


1811


De Franse wiskundige Sim?on-Denis Poisson publiceert een belangrijk werk die de relatie aantoont tussen wiskunde en elektriciteit.


1819


De unificatie van magnetisme en elektriciteit komt een hele grote stap dichterbij nadat de Deense wetenschapper Hans Christian Oersted ontdekt dat een kompasnaald beweegt in de nabijheid van een draad waar stroom door heen loopt. Weer een belangrijke aanwijzing dat magnetisme en elektriciteit een onderlinge samenhang hebben.


1820


De Fransman Andr?-Marie Amp?re ontdekt dat een elektrische stroom een magnetisch veld opwekt. Aan de hand hiervan vindt hij de eerste spanningsmeter uit. De Duitser Johann Schweigger verbeterde dit ontwerp aan de hand van een galvanometer. Hiermee kon de stroomrichting en de spanning gemeten worden.


1821


Michael Faraday maakt een primitieve electromotor. Eigenlijk is dit het eerste ontwerp waarbij elektrische energie omgezet kan worden in mechanische energie. Hier werd elektromagnetische inductie gebruikt.


1821


Door een metalen strip(die opgebouwd is uit 2 verschillende metalen) te verhitten, ontdekt de Duitser Thomas Seebeck de thermo-elektriciteit. Op de scheiding van de 2 verschillende metalen ontstaat bij temperatuursveranderingen een potentiaalverschil. Dit induceert op zijn beurt weer een elektrische spanning.


1823


De engelse ingenieur William Sturgeon laat ons zien dat een door hem gemaakte elektromagneet meer dan 10x zijn eigen gewicht kan optillen. Deze ontwikkeling is zeer belangrijk om practisch toepasbare elektromotoren te maken. Ook is dit het begin van de ontwikkeling die te maken heeft met de telegraaf.


1825


Faraday ontdekt veel elektrische fenomenen, bij zijn experimenten. Ampere publiceert een boek waarin wiskundig de formules voor spanningen en magnetische velden uit de doeken wordt gedaan. Hier ligt de grondslag voor de ontwikkeling van de elektromagnetische theorie.  



1827


Het nieuw ontdekte proces van elektrolyse en de elektrochemische batterij werd door de Duitse wetenschapper Georg Ohm gebruikt om zijn beroemde formule u=i*r op te stellen. Hiermee werd de relatie tussen spanning, stroom en weerstand in een stroomkring aangetoond.  


1830


De Amerikaanse wetenschapper Joseph Henry ontdekte dat je een spanning kon opwekken in een draad, wanneer je deze aan een wisselend magnetisch veld blootstelde. Deze bevindingen zijn nooit door hem gepubliceerd. Dit principe van elektromagnetische inductie, zal in de toekomst een heel groot effect hebben op de ontwikkelingen in de elektrotechniek.


1831


Onafhankelijk van Joseph Henry ontdekt ook Michael Faraday elektromagnetische inductie. Hij beseft wel het grote belang van dit principe voor de constructie van stroomopwekkers zoals een dynamo.


1832


Ook de uitvinder Samuel Morse gebruikt het bovenstaande principe. Hij ontwikkelt een telegraaf om hiermee elektrische signalen door draden over lange afstanden te transporteren.


1832


Joseph Henry ontdekt zelf-inductie.  


1833


Michael Faraday stelt zijn wetten op van electrolyse.  Hieruit blijkt dat er een direct verband is tussen de hoeveelheid stroom die door een electrolytische plaat gaat, en de hoeveelheid elementaire atomen zich bij het electrode oppervlak bevinden.


1838


Samuel Morse toont zijn eerste telegraaf met succes aan de wereld. Geheel onafhankelijk van Morse worden ook andere typen van de telegraaf uitgevonden. Onder meer door de Duitsers Karl Gauss en Wilhelm Weber. De versie van Weber gebruikte 2 draden inclusief een mechanisme om elektrische spanning te kunnen detecteren.


1839


Aan de hand van de principes die bekend waren van elektrochemische reacties, ontwikkelde de Engelse natuurkundige William Grove de eerste brandstofcel. Hierbij werd gebruik gemaakt van de spanning die ontstond bij een chemische reactie.


1839?1855


Michael Faraday publiceert zijn werk : Researches in Electricity. Dit kwam tot stand na tientallen jaren van studie. Hierin legt hij zijn ontdekkingen van natuurwetenschappen en de elektrische fenomenen uit.  


1842


De ontwikkelingen in elektrolyse gaan door, de Duitser Ernst Werner von Siemens vraagt een patent aan op zijn  proces voor elektrolyse.


1859


De eerste opslagbatterij (accu) is een feit. Deze is uitgevonden door de Franse natuurkundige Gaston Plant?. Deze accu zal later wereldwijd gebruikt worden in gemotoriseerde voertuigen. 


1864


De Schot James Clerk Maxwell ontdekt dat een magnetisch veld opgewekt kan worden door een wisselend elektrisch veld.  


1866 – 1869


De Duitser Siemens en de Belg Gramme, maken een betrouwbare dynamo. Beide typen konden nu door vereenvoudiging van het ontwerp in massaproduktie genomen worden.


1873


Gramme ontdekt dat zijn dynamo ook kan functioneren als een electromotor.


1873


J.C. Maxwell publiceert zijn werk. Wiskundig wordt aangetoond dat er een verband is elektriciteit , magnetisme en optische verschijnselen. Dit is een grote mijlpaal in de natuurwetenschappen. Hij toont aan dat men alles kan laten zien aan de hand van elektromagnetische golven. Eindelijk is de unificatie van magnetisme en elektriciteit een feit. Maxwell?s werk is van zeer grote invloed geweest op o.a. die van Lorentz en Einstein.


1873


De door elektriciteit aangedreven machines, verspreiden zich snel over Europa.  


1873


Willoughby Smith bevestigd de lichtgevoeligheid van de geleider Selenium. Deze ontdekking is zeer belangrijk voor de ontwikkeling van de beeldbuis (televisie) in de toekomst.  


1876


De van Schotse afkomstige Amerikaanse uitvinder Alexander Graham Bell krijgt een patent voor zijn telefoon. Eindelijk kan men de menselijke stem omzetten in elektromagnetische signalen. Zijn patent is een van de meest rendabele patenten op de wereld geweest.


1877


Gebruikmakend van het zelfde principe als Bell, maakt de Duitser Ernst Wermer de eerste elektrische speaker.


1878


De engelse natuurkundige Joseph Swan laat de eerste praktische gloeilamp zien. Hij maakte gebruik van een soort koolstof draad.


1879


De eerste elektrisch aangedreven trein wordt door Werner von Siemens tentoongesteld. Dit ontwerp zal later gebruikt worden in elektrische stadsauto?s .


1879


Thomas Alva Edison verbeterd de gloeilamp van Joseph Swan. De gloeilamp brandt langer en is betrouwbaarder.


1880


De Franse natuurkundigen Pierre en Paul-Jacques Curie ontdekken tijdens hun experimenten met quartz en andere kristallen, het effect van piezo-elektriciteit. Weer zo?n baanbrekende ontdekking die grote gevolgen heeft voor de toekomstige elektronica en al hun toepassingen.


1880


Electrische straatverlichting maakt zijn intrede.


1881


Edison richt Edison Electrical Illuminating Company op, om bewoners van New York van stroom te voorzien.


1884


Charles Parsons maakt de eerste bruikbare stoomturbine om stroom op te wekken. Dit ontwerp zal later over de hele wereld te zien zijn.   


1888


Nikola Tesla vindt de eerste wisselstroom motor uit. George Westinghouse produceert ze, en zal hier later rijk mee worden.


1889


Jaja ook in het huishouden wordt meer gebruik gemaakt van elektriciteit. De eerste elektrische naaimachine is een feit. Deze door Singer gemaakte machine was in de beginjaren niet erg succesvol. Pas nadat vanaf ca 1920 bijna iedereen een stopcontact in huis had, kon Singer meer naaimachines afzetten op de markt.


1901


De Amerikaanse uitvinder Peter Cooper Hewitt maakt een kwik-damp lamp. De voorloper van de tl-buis. Een groot succes, want deze lamp ging zuiniger met energie om.


1902


De eerste haarf?hnen komen op de markt.


1903


Ernest Rutherford doet diverse ontdekkingen in de wereld van sub-atomaire deeltjes, en hun samenhang met elektrische lading.


1907


De gloeilamp wordt opnieuw verbeterd door gebruik te maken van nieuwe materialen.


1908


Het elektrische strijkijzer en de elektrische ventilator worden op de markt gebracht door het Duitse Rowenta en het Amerikaanse Eck Dynamo & Electric Company.


1909


Voortbouwend op de ontdekking van het elektron door J.J. Thomson unificeert de Nederlandse natuurkundige Hendrik Lorentz zijn theorie van elektriciteit van elektronen.


1911


Het beroemde olie-drup experiment van de Amerikaan Robert Millikan berekent exact de lading van een elektron.


1911


De Nederlandse natuurkundige Heike Kamerlingh-Onnes ontdekt supergeleiding, wanneer hij geleidende materialen afkoelt tot net boven het absolute nulpunt.  


De jaren van de radio en het begin van de televisie. Kijk op : http://home.luna.nl/~arjan-muil/radio/corver.html


http://www.xs4all.nl/~mattew/html/radio-gs.htm


1934?1939


General Electric ontwikkelt een tl-buis op basis van de kwikdamp-lamp van Peter Cooper Hewitt.


1937


De Amerikaan Chester Carlson werkt aan een elektrostatisch kopieer-proces. Dit zal later bekend worden als xerografie. In de jaren 50 wordt dit proces bekend als Xerox.  


1937


De Engelse uitvinder Alec Reeves ontwikkelt een: van analoog naar digitale omzetter. Het begin van de digitale opslag van gegevens.


1938


William Hewlett and David Packard beginnen een bedrijfje met de naam Hewlett-Packard Company in Palo Alto, California. Hier worden elektrische apparaten gemaakt.


1946


John Presper Eckert and John Mauchly maken de “Electronic Numerical Integrator And Computer” (ENIAC), gebruikmakend van 18.000 buis versterkers (de zogenaamde radiobuizen). ENIAC is de eerste volledig elektronische computer.  



De ENIAC op de foto. Tegenwoordig maakt men chips met een oppervlak van een paar vierkante milimeter, die hetzelfde kunnen als de ENIAC.


1948


De Amerikaanse wetenschappers John Bardeen, William Bradley Shockley en Walter Brattain maken de transistor.  Dit was een grote revolutie in de elektronische- en computer industrie. De elektronische apparaten konden nu sneller, kleiner en goedkoper gemaakt worden. Maar bovenal, ze waren nu een heel stuk betrouwbaarder.  


1953


De Amerikaan Jay Wright Forrester ontwikkelt een verbeterde data opslag systeem. Dit werd bekend onder de naam : random-access memory (RAM). En zeg nu eens : wie van jullie heeft nog nooit van RAM gehoord ?


1954


Bell Telephone Laboratories ontwikkelt zonnecellen, zonlicht kan nu in spanning worden omgezet. Denk eens aan de toepassing van zonnecellen in de ruimtevaart. Ook weer een mijlpaal.


1954


Gordon Teal van Texas Instruments ontwikkelt een siliciumtransistor. Nog betere, kleinere en goedkopere transistoren.


1954


Bij Obninsk, in de buurt van Moskou in Rusland, wordt de eerste kern-energie centrale in gebruik genomen. Deze leverde 5 megawat.  


1958


De Amerikaanse wetenschapper Jack Kilby ontwikkelt een methode om Integrated Circuits te maken. Dit leidt tot de derde generatie computers. Kleinere en snellere computers.


De televisie begint gemeengoed te worden. Straks iedereen een TV in huis.


http://www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Televisie/geschiedenis.html


 


1972


De Japanse onderzoeker Hideki Shirakawa ontdekt bij toeval elektrisch geleidend kunststof.


1977


De mens kan nu al lang niet meer zonder elektriciteit. Tijdens de paniek die ontstond toen de stroom 25 uur uitviel in New York als gevolg van een kortsluiting, werd er voor zo?n 135 miljoen dollar aan spul vernield.


1977


Hideki Shirakawa en de Amerikanen Alan McDiarmid en Alan Heeger verbeterden de eigenschappen van geleidende kunststoffen nog meer, door toevoeging van iodine.


1981


De Franse spoorwegen introduceren Europa?s eerste elektrische hoge snelheidstrein, de TGV (train ? grande vitesse). Hetzelfde jaar nog behaalde de TGV een snelheidsrecord van maar liefst 380 km/uur.


1988


AT&T ontwikkelt de mono-electronic transistor, deze schakelt al als er slechts 1 elektron passeert !! En inderdaad, alles kan nog kleiner gemaakt worden.


1990


De waarden voor volt en ohm worden geherdefinieerd in het SI-eenhedensysteem.


1990-2090


Alles wordt kleiner, sneller en betrouwbaarder. De ontwikkelingen in de elektrotechniek zijn nog lang niet ten einde. Elke dag worden er nog nieuwe dingen ontdekt en uitgevonden. Wie weet, zal ook jouw naam ooit aan dit lijstje worden toegevoegd.


 


Op onderstaande links nog wat meer info over de accu en een leuk stukje over de geschiedenis van de elektriciteit. 



http://energy.exide.nl/weergave/index.stm?rootid=1082


http://www.xs4all.nl/~fvwendel/hf/node3_mn.html


Zie ook:


sterkstroom    Elektronenstroom in stroomkring    Elektriciteit    wat is zwakstroom?