20 april 2024






NASA vindt kleine exoplaneten


Uitgegeven: 1 september 2004 10:09  (NU.NL)

AMSTERDAM – Planetenjagers van NASA hebben een heel nieuwe groep exoplaneten gevonden; geen grote gasreuzen zoals vroeger, maar kleine jongens, nog geen twintig keer zo zwaar als de aarde. Geoffrey Marcy en R. Paul Butler zijn razend enthousiast. Niet vreemd, want de jagers op planeten buiten ons zonnestelsel hebben een nieuw type van exoplaneten (extrasolar planets) aangeboord. Geen hete Jupiters meer, gasreuzen vlakbij een ster, maar planeten van Neptunus-formaat, zo meldt Kennislink .
Lees meer………

Met zo’n twintig aardmassa’s per stuk liggen de nieuwe exoplaneten precies op het grensvlak tussen rotsachtige en gasvormige planeten. Sterrenkundigen zoeken al jaren naar rotsachtige planeten zoals Mercurius, Venus, Mars en de aarde. De twee teams zullen in het prestigieuze Astrophysics Journal publiceren over hun onderzoek.

Marcy en Butler onderzochten zo’n 900 sterren in de omgeving van de zon, waarvan 150 M-dwergen op exoplaneten. Die 150 M-Dwergen zijn heel lichte sterren en staan allemaal binnen 30 lichtjaar van de aarde. In het spectrum van de ster Gliese 436 zagen ze de karakteristieke kleurenwisseling die op een exoplaneet wijst. Gliese 436 staat op 32 lichtjaar van de aarde.


Doppler-methode


Om de Neptunus-klasse op te sporen gebruiken de speurders de Doppler-methode . De ster beweegt eens van de aarde af en eens naar ons toe. Beweegt de ster naar ons toe, dan zorgt het Doppler-effect voor een kleurverschuiving naar het blauw. Als de ster van ons afreist lijkt het licht ervan juist roder te worden. Dit is hetzelfde effect dat een ambulancesirene van toon laat veranderen als hij naar je toe rijdt, je passeert en zich dan weer verwijdert.


(NU.NL)


Ok?, leuk zul je zeggen. Geen plannen om daar naar toe te reizen. Het is ook niet mis, 32 jaar X 365 X 24 X 60 X 60 X 300.000 Km  dus: 302745600000000 Km  met onze huidige technieken geen haalbare kaart. We kunnen dus inderdaad uit de schommelingen van deze zonnetjes halen dat er iets meer bevind. Dus wat is er nu zo interessant aan? We kunnen het niet zien, het staat te ver weg, en alleen met nauwkeurige metingen aan te tonen. Dus wat is er dan zo opwindend aan? 


Tsja, dat komt er niet echt uit. Er zijn verschillende metingen gedaan bij sterren (zonnen) die dicht bij ons staan. En langzamerhand komen we erachter dat planeten rond en ster zoals de onze geen uitzondering is. Het lijkt eerder een regel te zijn. Nu kunnen zoals boven beschreven alleen de grotere planeten aantonen, omdat deze genoeg schommelingen veroorzaken om te kunnen meten. Dus is het aantal sterren met kleine planeten misschien alleen maar groter. Wat betekend dat dan?


Kijk avonds buiten eens omhoog, tel de sterren eens…………. ha ha,  ja dat is niet even. Neem dan een klein stukje van de hemel in gedachte en tel nog eens. Pak er nu een verrekijker bij en tel nog eens! Ja je kan wel blijven tellen toch? En dan gebruiken we alleen nog maar een simpele kijker. Stel na enig telwerk komen we aan 500000000 sterren. Dit is veel meer hoor, maar we gaan hier even van uit. stel dat 1% planeten bevat, dus zo’n 5000000 stel dat 1% ook kleine planeten bevat. Dus zo’n 50000 , stel dat 1% daarvan iets van levens vatbare stoffen heeft zoals onze aarde. Dit is echt geen uitzondering, of dacht je dat alleen onze aarde en zon uniek zijn in het heeeele heelal. 


500 stuks dus, dan is het toch al aardig druk om ons heen zonder dat we het weten.  Nogmaals we maken hier een rekensom met kleine cijfers, want in werkelijkheid zijn er heeeel veel meer sterren om ons heen. Dan kan je dit bedrag nog een vermenigvuldigen met een paar honderd duizenden. Je begrijpt nu dat het zeer interessant is om te weten hoe de verhoudingen liggen met het aantal aanwijsbare planeten om ons heen.


Want dan kunnen we de vraag stellen, is er leven om ons heen. Of is er ontzettend veel leven om ons heen……………….


Martin