21 november 2024

Vraag: wat gebeurt er als je een stroomdraad onderspanning aanraakt? Bijv. bij het aansluiten van een lamp? je voelt een schok door je lichaam gaan, maar is het schadelijk?


Het kan zijn dat wanneer personen in aanraking zijn geweest met spanningsvoerende delen daar op eerste moment geen last of problemen van ondervinden. Wanneer er stroom door het lichaam heeft gelopen kunnen interne verbrandingen zijn opgetreden welke giftige afvalproducten achter laten in het lichaam. Deze afvalproducten komen na circa drie dagen in het bloed waardoor men zich onwel gaat voelen. Dit onwel voelen wordt vaak niet in verband gebracht met de aanraking met elektriciteit van een aantal dagen terug en kan tot gevolg hebben dat niet direct de goede diagnose wordt gesteld van aanraking met elektriciteit.

Lees verder……

Gevaren van elektriciteit

Elektrische stroom heeft naast de aangename kanten (energiebron voor licht, beweging, warmteoptische en akoestische signalen) ook onaangename kanten, die zeer gevaarlijk zijn.De aanraking met elektrische stroom kan zware verbrandingen tot gevolg hebben of zelfs dodelijk zijn. Een veel voorkomend risico is elektrocutie door contact met spanningvoerende delen.

Elektrocutiegevaar

Er zijn twee soorten elektrocutiegevaar:

Aanraking van delen die stroom voeren zoals leidingen.

Aanraking van delen die eigenlijk geen stroom mogen voeren maar door een defect onder spanning staan.

Gevolgen bij het in contact komen met elektriciteit

Samentrekken van spieren.

Warmteontwikkeling waardoor brandwonden kunnen ontstaan en elektrochemische reacties in menselijk weefsel.

Schrikeffecten.

De ernst van de gevolgen van een ongeval en het levensgevaar wordt bepaald door een aantal factoren:

de stroomsterkte;

de stroomsoort (wissel- of gelijkspanning);

de tijdsduur van de stroomdoorgang;

de lichaamsweerstand;

de weg van de stroom door het lichaam;

omgevingsfactoren (temperatuur, vochtigheid, vloerafwerking e.d.).

Daarnaast hangen de gevolgen van blootstelling aan een elektrische stroom af van de eigenschappen van het slachtoffer (geslacht, lichaamsgewicht, lichamelijke conditie).De gevolgen van een stroomdoorgang door het lichaam lopen uiteen van een nauwelijks voelbare prikkeling tot een fatale hartstilstand. Van de genoemde factoren is vooral de invloed van de stroomsterkte belangrijk. Een spanningsverschil (> 40 volt) is nodig om de elektrische weerstand van het menselijke lichaam te overwinnen zodat er stroom kan gaan lopen. Al zeer kleine stromen (milliampères!!) kunnen grote gevolgen hebben.

 

Invloed van elektrische stroom op de mens

 

Stroomsterkte in mA

 

Gevolgen voor de mens

1

geen gevaar

4

pijn wordt voelbaar

15

de grens waarop het spanningvoerende

voorwerp nog kan worden losgelaten

20 – 30

bewusteloosheid kan optreden

50 – 80

kans op overlijden

 

Spierverkramping

Bij ca. 15 mA treedt spierverkramping op. Vanaf deze stroomsterkte kan men het onder spanning staande object niet meer loslaten. Hierdoor wordt de tijdsduur waarbij stroom door het lichaam kan lopen verlengd. Ook is hierdoor het contact van het slachtoffer met het onder spanning staande object moeilijk te verbreken. Hogere stroomsterkten kunnen de ademhaling belemmeren en veroorzaken verkramping van de hartspier, waarbij kans bestaat op hartfibrillatie. Daardoor stopt de bloedsomloop en ontstaat een levensbedreigende situatie waarin alleen snelle medische hulp redding kan bieden. Het eerste dat gedaan moet worden bij elektrocutie, is uitschakelen van de stroom. Daarna onmiddellijk een dokter of de geneeskundige dienst waarschuwen. Intussen moet eerste hulp worden verleend.

Warmte ontwikkeling

Ook al voelt iemand zich na een stroomschok vrij goed, toch is een geneeskundig onderzoek aan te raden. Er kan namelijk inwendige verbranding of vergiftiging optreden.  Omdat deze gevolgen dikwijls niet zichtbaar zijn worden zij vaak onderschat!! Inwendige verbranding ontstaat op plaatsen waar weinig stroomgeleidend lichaamsweefsel aanwezig is bijvoorbeeld in de gewrichten. Door warmteontwikkeling en elektrochemische reacties kunnen schadelijke en giftige stoffen ontstaan die via de bloedbaan organen kunnen bereiken. Bijvoorbeeld de werking van de nieren kan verstoord worden. Deze stoffen komen dan in het bloed waardoor mensen zich onwel gaan voelen en misschien niet direct denken aan een relatie met elektriciteit een paar dagen geleden. Het bloedonderzoek zou dan gericht moeten zijn op lever en nier schade. Ten gevolge van de verbranding kan er een stijging zijn van de witte bloedlichaampjes na 3 dagen als maat voor de ontstekingsreactie in het lichaam.

Het is belangrijk slachtoffers van een stroomschok nog geruime tijd te observeren omdat zich na dagen en zelf weken nog complicaties kunnen voordoen tot kans op overlijden. Kortom niet standaard bloedprikken maar wel in de gaten houden en rekening houden met de mate van blootstelling.

**arjen**