Zink
Jelmer vraagt:(14) Zink is al een eeuwen oud in gebruik bij de mens. Verzinken van metaal, zinkzalf, batterijen, dakgoten en samen met koper.. messing. Verder lezen………… |
Zink
Symbool Zn, atoomnummer 30
dichtheid: 7,13 gram/kubieke-cm
lineaireuitzettingscoëfficiënt:0,0000297/Kelvin
soortelijke warmte:0,386 J/gram/graad
smeltpunt: 693 K
smeltwarmte: 107 J/gram
Zink werd reeds in de 13e eeuw in India geproduceerd. Zink vormt bij oxidatie een dun laagje, dat ondoordringbaar is voor lucht. Hierdoor wordt de oxidatie aan de lucht gestopt. Door op ijzer een laagje zink aan te brengen (verzinken), wordt het ijzer beschermd tegen oxidatie. Dakgoten worden van zink gemaakt. Water en gaskranen worden van messing gemaakt, een legering van koper met zink. Zinkoxide of zinkwit wordt gebruikt als witte verfstof in olieverf. Bij het vulkaniseren van rubber wordt zink gebruikt. (het hard en olie bestendig maken van rubber) Ook mensen met zink tekort bestaan, door het zinktekort kunnen zelfs depressies ontstaan en ook schijnt het in combinatie met andere dingen anorexia te bevorderen.
Zo zie in het kort al dat zink heel wat in ons leven kan betekenen. Maar laten we eerst bij het begin beginnen. Waar komt zink vandaan?
Uit verschillende landen, maar een van de grootste producenten zijn Australië, Alaska en Ierland Uit erts wordt het zink gewonnen. Hierna wordt het in zogenaamde zink broden gegoten voor verdere verwerking van dit metaal. Zink komt vrijwel overal in de grond voor, het is zelfs zo dat bij te weinig zink in de bodem de planten en bomen niet goed kunnen groeien. Ons lichaam bevat 2 a 3 gram zink, ja dit is nodig in ons lichaam om allerlei processen in ons lichaam goed te laten verlopen. Per dag moeten wij zo’n 12 Mg zink binnen krijgen. Er zijn mensen die slecht zink kunnen opnemen, deze kunnen problemen krijgen met hun zenuwstelsel en hormoon huishouding. Zie verder onder aan de pagina.
Zink oxide wordt gebruikt in verven, (wit poeder) en natuurlijk in zinkzalf. Niet te vergeten in zonnebrand middelen.
Zink kan gerecycled worden zonder dat het zijn karakteristieke eigenschappen (fysisch en chemisch) verliest. Zo’n 80% van al het zink wordt vroeg of laat hergebruikt. Doordat zink zonder enig onderhoud lang meegaat (soms tot 100 jaar), is zink dat in het verleden gebruikt is een belangrijke bron van materiaal voor de toekomst. Verzinkt staal (staal met een laagje zink) is praktisch onderhoud vrij, wat besparingen op de lange termijn oplevert. De Eiffel toren in Parijs is een voorbeeld van een stalen constructie die niet verzinkt is toen hij gebouwd werd (1887-1889). Er is berekend dat besparingen op onderhoud opgelopen zouden kunnen zijn tot 10 miljoen dollar. Dit zijn zo’n beetje de belangrijkste zaken die gebeuren met of dankzij zink. Het zijn zeker niet alle zaken! In de chemie wordt ook nog veel gedaan met zink. Ik hoop een beetje tegemoet gekomen te zijn aan deze vraag. Op medisch gebied zijn de volgende link’s zeker het bekijken waard.
Zie voor een meer technische uitleg deze site van de TU Delft.